Het is een ‘hot topic’ in Koggenland: de mogelijke komst van een asielzoekerscentrum aan de rand van de gemeente. Komt er wel of geen azc voor zo’n 550 asielzoekers bij Berkhout/Bobeldijk? Vanavond neemt de gemeenteraad een beslissing. 

Opnieuw gingen omwonenden van de omliggende dorpen dinsdagavond 8 oktober zonder antwoorden naar huis. Ook de tweede raadsvergadering over de mogelijke komst van een azc op een weiland langs de A7 bracht geen duidelijkheid over wat ze de komende vijf jaar kunnen verwachten. Welke prangende vragen leven er zoal?

Wat is er al gebeurd?

De mogelijke komst van een azc houdt de gemoederen in de omliggende dorpen flink bezig. Via brieven aan de gemeente en een petitie laten ze al weken van zich horen. Er heerst angst. Er zijn zorgen. Maar er is ook omarming en begrip. “We verwelkomen vluchtelingen in ons land, en zijn blij dat we eindelijk ook in onze eigen gemeente kunnen helpen bij de opvang van deze groep”, aldus een omwonende die uitkijkt op de voorkeurslocatie. 

Stichting De Groene Leekerlanden, dat al sinds 1996 strijd voor behoud van groen, is tegen de locatie vanwege de natuurwaarde van het gebied. Volgens voorzitter Rob Zechner ligt het weiland in een beschermd natuurgebied, bedoeld als leefgebied voor weidevogels zoals de grutto en kievit. “Het gaat al heel slecht met de weidevogels en dit gebied is daarom ontzettend belangrijk. De gemeenteraad vond dat eerder ook. Het zou gek zijn als ze dat nu opofferen”, zei hij.

Hoe hangt de vlag erbij?

Komt er een azc langs de A7 nabij Berkhout/Bobeldijk, of toch niet? Dat is de vraag die nu voorligt. Als het aan de gemeente Hoorn ligt wel. Vorige week werd de tweede locatie – begraafplaats Zuiderveld – door de gemeente definitief afgeschoten, waardoor alleen de optie De Leekerlanden nog op tafel ligt. Of hier binnenkort zo’n 500 asielzoekers (149 voor Koggenland en 399 voor Hoorn) komen te wonen, hangt af van de gemeenteraad van Koggenland. Zij nemen vanavond een beslissing. Ook moet de plek dienen als tijdelijke ‘doorstroomlocatie’ voor statushouders (asielzoekers met een verblijfsvergunning) die wachten op een huurwoning.

Wat als Koggenland niet instemt met de voorkeurslocatie? 

Dan moet Koggenland terug naar de tekentafel. De gemeente heeft drie scenario’s op tafel liggen, waarvan scenario één – De Leekerlanden – de voorkeur geniet. Daar gaat echter een streep doorheen als de gemeenteraad vanavond niet instemt, waardoor er twee scenario’s overblijven.

Scenario twee gaat uit van één locatie waar 149 asielzoekers in één keer gehuisvest kunnen worden. Bij scenario drie wil de gemeente twee (2 x 75 asielzoekers) of drie (3 x 50) locaties inzetten om aan de Spreidingswet te voldoen. Volgens het COA heeft de gemeente drie locaties op het oog die hiervoor geschikt zijn: de oude crisisnoodopvang in Avenhorn, de Braken in Obdam of Distriport in Berkhout. 

Een scenario dat de coalitie – de VVD en GBK – in Koggenland wel ziet zitten, bleek tijdens de raadsvergadering op 8 oktober. Kleinschalige opvang levert over het algemeen meer draagvlak op in de dorpen, legde VVD’er Remco Linnekamp toen uit. “Als kleine plattelandsgemeente hebben we laten zien dat daar onze kracht ligt.”

Maar het COA, dat verantwoordelijk is voor de opvang en begeleiding van asielzoekers in Nederland, ziet dat anders. In een recente brief aan Koggenland laat het COA weten dat zij kleinschalige opvang niet haalbaar achten vanwege ‘recentelijke ontwikkelingen in het kabinet’ die ertoe hebben geleid dat het ministerie van Asiel en Migratie strenger beleid gaat voeren.

“Dit betekent voor het COA dat er minder middelen zijn en strakkere financiële kaders om tot een passende oplossing te komen. Hierdoor is het COA genoodzaakt om grotere locaties op te zetten, waar voorheen meerdere kleine locaties nog mogelijk waren.”

Beide gemeenten zeggen ‘ja’, wat gebeurt er dan? 

Gaat de gemeenteraad van Koggenland vanavond óók akkoord met de voorkeurslocatie, dan is het in eerste instantie aan het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) om samen met de gemeenten tot een concreet plan te komen. Uiterlijk 1 november 2024 moet de provincie een plan voor de asielopvang in Noord-Holland bij de minister van Asiel en Migratie hebben ingediend. Eind 2024 volgt er een aanwijzingsbesluit van de minister.

Wanneer zou het azc gebouwd moet worden? 

Het COA was niet bereikbaar voor commentaar, maar in een raadsbrief van Koggenland staat dat uiterlijk 30 juni 2025 de opvanglocaties in Nederland ‘gerealiseerd en operationeel moeten zijn’.